بیوگرافی گوته شاعر و نابغه شهیر آلمانی "1"

یوهان ولفگانگ گوته (1832-1749 میلادی) شاعر و نابغه شهیر آلمانی، بزرگترین شخصیت ادبی قرن نوزدهم بر قله رفیع تاریخ بشریت و ادبیات جهان تکیه زده است .

گوته "ساحرانه " و "حکمت آمیز" می سرود و می نوشت . واژه های او هوش رباست و پر نغز، روح بخش است و جان‌فزا. عباراتش پرفسون است و پر مغز که در آن شاعرانگی و فرزانگی موج می زند. "گوته" نخست توجه مردم آلمان رابه خود جلب کرد و سپس جهانیان را به مطالعه آثارش فراخواند که سخت او را ستودند .

ستایش جهانیان در وصف گوته، فرهیختگان عالم را برانگیخت در این راه جوش و خروشی شگفت برپا کنند. حاصل، کتابهایی بود که یکی در پی دیگری نوشته شد و انتشار یافت . اینک کتابهای انتشار یافته در وصف او و آثارش، از دو هزار جلد تجاوز می کند.

"گوته" و دین بشریت به او

در این آثار ، سخن منتقدان جهان را در آغاز و انجام لابلای سطرهای کتاب می خوانید که " از زمان یونانیان تاکنون، عالم بشریت به هیچ کس به اندازه گوته مدیون نیست ." همچنین بارها در وصف مقام شامخ این بزرگ مرد آسمان ادبیات جهان گفتند : "گوته از ارکان چهار گانه ی ادب دنیاست!" گوته را در زمره ی سازندگان واقعی کاخ تمدن و فرهنگ بشری بر شمردند که تا فضیلت دانایی در جهان برجاست، نام و یاد او را عالم بشریت فراموش نخواهد کرد.

روح آدمی با مطالعه ی آثار این شخصیت ارزشمند جهانی از "روزمرگی" می گریزد ؛ شهر و دیار و کشورش را در می نوردد تا با جهانیان پیوند یابد ، از عالم خاکی فاصله می گیرد تا پرواز بر فراز آسمان را تجربه کند. با تداوم مطالعه، می توان سبک وار به آسمان ها راه یافت .

گوته، ظرفیتهای نامحدود، خلاقیت های وسیع

امیل لودیگ، شاعر، نمایشنامه نویس، شرح حال نویس برجسته ی آلمانی (1948-1881 میلادی) و نویسنده ی کتابهای مشهور جهانی همچون بیسمارک، واگنر، ناپلئون و ...، در وصف این شاعر آلمانی چنین می نویسد: گوته به تنهایی مظهر تمام تاریخ بشر و آیینه ی تمام نمای سیر تکاملی آن است . گفته ها و نوشته ها درباره ی گوته اغراق آمیز نبوده و نیست . هوش سرشار او زبانزد عام و خاص بود تا جایی که در ردیف هوشمندان، سرآمدن و نوابغ دنیا معرفی شد.

زبانهای لاتین، یونانی، ایتالیایی، انگلیسی و عبری را آموخت. چیرگی بر این زبانها نشان از اوج ظرفیتهای یادگیری وی دارد . هنر نیز مورد علاقه اش بود؛ نقاشی و موسیقی را به خوبی فرا گرفت . رشته ی حقوق را پی گرفت و به درجه ی دکتری در این رشته نایل شد . مطالعات گسترده و کم نظیری را در رشته های علوم، فیزیک، پزشکی ، گیاه شناسی و ... هنر دنبال کرد. کتابهای معتبری نیز در رشته های متعدد و متفرق نوشت نظیر سیر تکامل گیاهان، تئوری رنگها، مطالعات کلی در علوم طبیعی، مطالعات در مورفولوژی .

با وجود این، بر ادبیات دل بست. دلبستگی و شیفتگی او به ادبیات با آمیزه ای از دانشهای گوناگون و هنر، به همراه هوش سرشار و خلاق وی گره خورد و آثاری گران سنگ پدید آمد؛ آثاری که بشریت با عنوان "میراث جهانی" از آن یاد می کند.

"فاوست" نام اثری است از این شاعر پر آوازه ی جهانی که تقدسی همانند انجیل برایش قایل شده‌اند. بر این اساس، گوته، خالق این اثر را قدیسی تمام عیار و یا به گفته ناپلئون بناپارت انسان واقعی می دانند.

«گوته» تاثیری ژرف بر ادبیات آلمان و اروپا گذاشت. اکنون نیز پویندگان ادبیات جهان در هر سرزمین و قاره‌ای، در مطالعه‌ی آثارش سر از پا نمی شناسند. آثاری که آنان را از اندیشه های گران مایه ، پرنصیب و سرمست می‌سازد.

"دیوان شرقی" نام اثری دیگر از این فرزانه‌ی بی بدیل است. تنها در زبان فرانسه یازده ترجمه‌ی مختلف از این اثر وجود دارد. شیفتگی و دلدادگی مترجمان سبب شد تا آنان راه پرسنگلاخ فراز و فرود سخنان حکمت آمیز و شاعرانه‌ی وی را در تبدیل واژه ها بپیمایند و روان‌های بیدار را با این اثر ناب پیوند دهند!ً

همچنان می توان درباره ی شکوه و گرانمایگی این شخصیت جهانی قلم زد و قلم فرسایی کرد، بی آنکه از حلاوت و لذت آن کاسته شود.

آثار گوته از نازک اندیشی های وی آکنده و لبریز است. هرچه هست با مطالعه آثار گوته ، نظیر گوتر، ورتر، ایفی ژنی، اگمونت، نغمه های رومی، فاوست، دیوان شرقی و غربی، خواننده مکرراً او را تحسین خواهد کرد .

گوته و شیفتگی وی به حافظ

گوته با آن شهرت جهانی، شیفته خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی می شود. بر او رشک می برد و غبطه می‌خورد. با شهام سر تحسین فرود می آورد . نام "حافظ" را مکرر اندر مکرر بر زبان جاری می سازد شاید با بازگویی نام معجز آسای "حافظ" به "جام ازلی کلام" دست یابد و همچون او غزلسرایی کند.

گوته در تکرار نام و یاد این شاعر ایرانی سر از پا نمی شناسد، اما در می یابد کلامش نارساست. واژه‌ها قادر نیستند آرزوهای قلبی وی را در این باره آشکار سازند. عبارتها نمی توانند گوته را تسلی بخشند. از سر عجز، واژه ها و عبارتهای دیگر را جستجو می کند اما، حکایت همچنان باقیست

شعر و داستان/امین فرومدی

 ادبیات ایران و جهان

منبع-سایت سازمان کتابخانه ها...آستان قدس رضوی